Alles over deeg

Zanddeeg

Zanddeeg is het meest bekende deeg en het wordt gebruikt voor veel taarten (bijvoorbeeld appeltaart) en koekjes. Zanddeeg is ook bekend onder de naam 'boterdeeg'

Recept/samenstelling
Zanddeeg bestaat uit bloem, suiker, koude boter en eventueel eieren en smaakstoffen (zoals vanillesuiker). Als je een ei toevoegt, noemt men het ook wel 'zanddeeg extra' De meest gebruikte verhouding voor taarten is suiker:boter:bloem is 1:2:3, voor koekjes wordt vaak de verhouding 2:3:4 gebruikt.
Een voorbeeld voor taart is 100 gram suiker, 200 gram boter, 300 gram bloem met daarbij 1 ei en een snufje zout. Een voorbeeld voor (zand)koekjes is 100 gram suiker, 150 gram boter, 200 gram bloem met daarbij 1 ei en een snufje zout.

Bereiding
Voor zanddeeg kneed je de koude boter, suiker, bloem, zout en ei(eren) met je blote handen. Sommige recepten zeggen dat je eerst de boter en suiker samen moet kneden, maar als ik me bedenk hoe ik zelf een appeltaart maak is dat meer in de categorie 'alles bij elkaar mikken en kneden maar'. Zanddeeg moet officieel een uur in de koelkast rusten voordat je het uitrolt voor in de taartvorm. Door het kneden met je handen, warmt de boter op en die moet vervolgens in de koelkast weer hard worden.

Meer lezen op:
Laura's bakery, Smulweb en zelfmaakrecepten.nl.

Korstdeeg

Korstdeeg is vergelijkbaar met zanddeeg, het verschil is dat er geen suiker in zit. Korstdeeg wordt vooral gebruikt om hartige taarten van te maken, die daarna gevuld worden.

Recept/samenstelling
In korstdeeg zit bloem, boter, eieren, een beetje zout en een beetje water. De verhouding bloem:boter is 2:1. Een voorbeeld is 200 gram bloem, 100 gram koude boter, 1 ei, 1 theelepel zout en 1 eetlepel koud water.

Bereiding
Het is belangrijk dat de boter koud is. Je mengt alle ingrediënten bij elkaar en kneedt er een stevige bal van. Eventueel kun je een beetje water (maar zeker niet te veel) toevoegen om het deeg wat soepeler te maken, dat zorgt ervoor dat je het makkerlijker kan uitrollen. Ook dit deeg moet na het kneden weer terug in de koelkast om te zorgen dat de boter weer koud wordt. Je kan het daarna uitrollen op een met bloem bestoven aanrecht.

Meer lezen op:
Zelfmaakrecepten.nl, Foodies en Allerhande.

Biscuitdeeg

Biscuitdeeg (of -beslag) ken je waarschijnlijk van de slagroomtaart. Het is een droger, maar wel luchtiger dan gewone cake. Omdat het wat droger is, gebruik je het dus vaak in een taart waar nog vulling (zoals slagroom of botercrème) in verwerkt wordt.

Recept/samenstelling
In een biscuitdeeg zitten vrij veel eieren, dat maakt het ook zo luchtig. Daarnaast zit er ook bloem, suiker, een snufje zout en eventueel een smaakmaker (citroenrasp, vanillesuiker) in. De verhouding is ongeveer: 5 eieren, 150 gram suiker, 150 gram bloem. Laura's bakery vervangt een deel van de bloem door maizena.

Bereiding
Eerst meng je de eieren en suiker en klop je het met de mixer tot een luchtig geheel. Sommigen zeggen dat het geheim hem zit in het au bain-marie luchtig kloppen van de eieren. Na het luchtig kloppen van de eieren en suiker voeg je de 'droge' ingrediënten toe en deze spatel je er voorzichtig doorheen. Niet te veel roeren, anders gaat alle luchtigheid er weer uit. Daarna kan het in de oven. Laura's bakery en Rutger bakt hebben duidelijke recepten op hun sites staan.

Meer lezen op:
Laura's bakery, Rutger bakt, zelfmaakrecepten.nl en Smulweb.

Moscovisch biscuit

Eerlijk gezegd had ik nog nooit van moscovisch biscuit gehoord, maar eens moet de eerste keer zijn :). Moscovisch deeg (of beslag) lijkt op biscuitdeeg, mar is nog sponziger en veerkrachtiger. Dat komt door de harde stukjes boter die erin zitten, die in de oven smelten en zorgen voor luchtigheid.

Recept/samenstelling
In moscovisch biscuit zit ook bloem, boter, suiker, eieren en een snufje zout. Daarnaast zit er ook maizena in, voor wat stevigheid. De verhouding bloem:boter:suiker is ongeveer 1:1:1. Een voorbeeld is: 110 gram bloem, 20 maizena, 100 gram koude boter, 120 gram suiker, 5 eieren, een snufje zout.

Bereiding
Je begint met het scheiden van de eieren in eiwitten en eierdooiers. De eiwitten klop je stijf met een snufje zout en de helft van de suiker (langzaam toevoegen). De eierdooiers klop je stevig met de andere helft van de suiker. Spatel voorzichtig een beetje van de eierdooiers door het eiwitschuim. Daarna kun je de rest erdoorheen spatelen. Daarna meng je de bloem, maizena en heel koude boter. Je moet zorgen dat de koude boter in klein blokjes wordt gesneden (5 mm ongeveer) voor je deze gaat mengen. Meng daarna het bloemmengsel door het eiermengsel tot het een egaal beslag wordt. De boter moet koud zijn als deze in de oven gaat, dus zorg dat je het beslag gelijk verwerkt.

Meer lezen op:
Zelfmaakrecepten.nl en Rutger bakt.

Soezendeeg

Soezendeeg is een zogenaamd 'kookdeeg'. Dat betekent dat je het deeg in een steelpannetje verwarmt voordat je het gaat verwerken. Dat zorgt ervoor dat de bloem in het deeg vast gaart, waardoor de soezen in de oven heel luchtig worden.

Recept/samenstelling
In soezendeeg zit water, (melk,) boter (gesmolten), meel, eieren en een snufje zout. De verhouding is ongeveer 100 mL melk, 100 mL water, 100 gram boter, 100 gram bloem en 3 of 4 eieren. Sommige recepten gebruiken alleen water. De verhouding wordt dan 200 mL water, 100 gram boter, 100 gram bloem en 3 a 4 eieren.

Bereiding
Soezenbeslag maak je door het water (en melk) en de boter te smelten in een pannetje. Als de boter gesmolten is, voeg je in één keer de bloem toe. Je moet dan flink roeren tot er een soort bal ontstaat. Dan haal je het pannetje van het vuur af en dan voeg je één voor één de eieren toe. Rutger bakt heeft er een heel duidelijk recept van gemaakt.

Meer lezen op:
Rutger bakt en Smulweb.

Bladerdeeg

Bladerdeeg kun je natuurlijk kant en klaar kopen, maar kun je ook zelf maken. Ik kijk altijd met veel bewondering naar de deelnemers van het programma Heel Holland Bakt om te zien hoe zij bladerdeeg maken. Bladerdeeg kan in zoete en hartige recepten gebruikt worden.

Recept/samenstelling
In bladerdeeg zit bloem, boter, water en een snufje zout. De verhouding bloem:boter:water is 2:2:1, bijvoorbeeld 100 gram bloem, 100 gram boter en 50 gram water. De boter en het water moeten koud zijn.

Bereiding
Eerst neem je een derde van de boter en dat voeg je samen met de bloem, het water en het zout. Daar kneed je dan een samenhangende bal van. Om het bladerende effect te krijgen, moet je het deeg vaak uitrollen. Dat gaat als volgt: bestrooi je aanrecht (telkens) met bloem. Rol de bal deeg uit tot een lap van 1 cm dik. Snijd de boter die je nog hebt in dunne plakjes. Beleg een derde van de lap deeg met de plakjes boter en vouw de lap deeg eromheen. Rol het daarna uit en laat het 30 minuten rusten. Je kunt dit proces van toeren (zoals dat heet) een aantal keer herhalen. Rutger bakt heeft er een heel mooi recept voor gemaakt en zelfs ook een snelle variant van bladerdeeg, zonder dat je de boter ertussen hoeft te vouwen.

Meer lezen op:
Rutger bakt, Heel holland bakt, zelfmaakrecepten.nl

Filodeeg

Filodeeg is een heel dun deegje wat bijvoorbeeld in loempia's en samosa's wordt gebruikt, maar wat je ook tegenkomt bij zoete recepten zoals apfelstrudel. De meeste mensen kopen het voorverpakt in de supermarkt, maar je kan het natuurlijk ook zelf maken. Een tip die ik tegen kwam voor als je het in de supermarkt koopt en thuis ontdooit: ontdooi het deeg onder een natte/vochtige theedoek. Uitgedroogd filodeeg breekt heel makkelijk. De natte theedoek voorkomt uitdroging.

Recept/samenstelling
Filodeeg wordt gemaakt van bloem, water, een klein beetje olie en een snufje zout. Een verhouding heb ik niet echt kunnen vinden op internet, waarschijnlijk omdat filodeeg zo vaak gekocht in plaats van zelf gemaakt wordt. Soms wordt er ook suiker toegevoegd, maar voor hartige recepten is dat niet zo lekker.

Bereiding
Je mengt alle ingrediënten en kneedt het tot een glad deeg. Je moet het daarna flinterdun uitrollen. Filodeeg is kleverig, dus er wordt veel bloem gebruikt tijdens het uitrollen om verkleven te voorkomen. Filodeeg heeft niet de klassieke laagjes net als bladerdeeg, maar je kunt dat wel nabootsen door een aantal laagjes filodeeg op elkaar te leggen, tussen twee laagjes smeer je dan een dun laagje olie.

Meer lezen op:
Zelfmaakrecepten.nl, 24 kitchen, Smulweb.

Brooddeeg

Met brooddeeg heb ik niet zoveel ervaring, maar ik vind het wel reuze-interessant. Brooddeeg wordt ook wel gistdeeg genoemd.

Recept/samenstelling
Brooddeeg bevat in ieder geval bloem (of meel) met een rijsmiddel (meestal gist), zout en een vloeibaar deel zoals water of (karne)mlk. Soms zit er ook boter, olie, ei, suiker, zaden en/of smaakmakers in. Ik ben verschillende verhoudingen tegen gekomen, maar deze vond ik wel het duidelijkst: 500 gr bloem met 300 mL lauwwarm water, 10 gram zout, 30 gram boter en 7 gram gedroogde gist.

Bereiding
Eerst moet je alle ingrediënten gedurende 10-15 minuten kneden, dat zorgt ervoor dat de gluten in het brood ontwikkelen. Daarna moet het deeg rijzen, bij een temperatuur van ongeveer 30-40 graden. Als het heeft gerezen, kneed je het nog een keer om de grote luchtbellen eruit te halen. Dan stop je het in de goede vorm en laat je het nog een keer rijzen voor het in de oven gaat. Voor een uitgebreid recept kijk je hier.

Meer lezen op:
Rutger bakt en zelfmaakrecepten.nl.

Briochedeeg

Briochedeeg zit qua smaak en textuur een beetje tussen brood en cake in. Het is heel zoet en luchtig en staat bekend om zijn lange rijstijd. briochedeeg Bestaat uit gist, boter, eieren en meel, heeft een lange rijstijd (ca. 18 uur) nodig

Recept/samenstelling
Briochedeeg bestaat uit bloem, boter, eieren, suiker en gist. Laura's bakery heeft er een mooi recept van opgeschreven: 250 gram bloem, 120 gram boter, 20 gram basterdsuiker, 10 gram gedroogde gist, 3 eieren en 6 gram zout.

Bereiding
Eerst meng je de bloem, gist, suiker, zout en eieren in een kom. Daarna voeg je de boter toe en mix je nog wat langer. Daarna moet het deeg heel lang rijzen/opstijven in de koelkast, minimaal 6 uur, maar liefst een hele nacht (of dag). Daarna haal je het weer uit de koelkast en kneed je het deeg nog even door en doe je het in de vorm. Dan moet het deeg nog iets meer dan een uur narijzen voor je het kan afbakken.

Meer lezen op:
Laura's bakery.

Cakebeslag

Cake is een welbekend baksel in Nederland. Ook cupcakes vallen onder deze categorie.

Recept/samenstelling
Een cake bevat in ieder geval boter, suiker, bloem en wel in de verhouding 1:1:1. Daarnaast zitten er altijd eieren in een cakebeslag. Per 100 gram boter, 100 gram suiker en 100 gram bloem zitten er meestal 2 eieren in. Daarnaast ook (eventueel) bakpoeder, zout en smaakmakers zoals vanillesuiker.

Bereiding
De boter die je gebruikt is zacht, maar niet gesmolten. Je klopt deze luchtig samen met de suiker en de eieren. Daarna voeg je de 'droge' ingrediënten toe en deze schep je er doorheen. Als je hard gaat roeren, gaat de luchtigheid weer verloren.

Meer lezen op:
Foodies, Rutger bakt, Quora.com en Smulweb.

Muffins

Muffins zijn enorm lekker en bruikbaar voor zoete én hartige varianten. En ja, muffins zijn anders dan cupcakes. In dit artikel leg ik je meer uit over de verschillen tussen deze twee.

Recept/samenstelling
Muffins bevatten boter, suiker, eieren, bloem en melk. Daarnaast bevatten ze ook (eventueel) bakpoeder, zout, smaakmakers zoals vanillesuiker. De boter die je gebruikt is gesmolten/vloeibaar en wordt daarom vaak ook vervangen door olie. De verhouding bloem:suiker:boter is 2-3:1:1. Per 12 muffins zit er 1 ei in.

Bereiding
Je neemt één kom waarin je de droge ingrediënten mengt en één kom waarin je de natte ingrediënten mengt. Vervolgens voeg je de inhoud van beide kommen aan elkaar toe en meng je nog een paar keer. Je moet zelfs niet te vaak mengen, want dan wordt het een taaie muffin. Kleine stukjes in het beslag zijn juist lekker. Je hebt niet per se een elektrische mixer nodig, met een lepel lukt het vaak ook.

Meer lezen op:
Laura's bakery en Quora.com